Ακούμε καλύτερα όταν οι άνθρωποι μιλούν καλύτερα
Το παρακάτω κείμενο ανήκει στην Gael Hannan που είναι συγγραφέας και συνήγορος θεμάτων ακοής
Η πωλήτρια σε κοιτάζει κατά πρόσωπο. Δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου φασαρία στο χώρο, και εσύ φοράς τα ακουστικά βαρηκοΐας σου. Μιας και είστε μόνο οι δυο σας, διαμορφώνεται η κατάσταση για μια προσιτή συζήτηση.
Στη συνέχεια, ξεκινά να μιλά και συνειδητοποιείς, ότι όλες οι κακές συνήθειες που έχουμε όταν μιλάμε είναι συγκεντρωμένες σε αυτήν την γυναίκα. Μιλάει πολύ ήπια, τα χείλη δεν κινούνται ιδιαίτερα, και το χειρότερο από όλα είναι, ότι οι λέξεις απλώς δεν ακούγονται καθαρές. Προσπαθείς να φέρεις το πάνω μέρος του σώματός σου, λίγο περισσότερο κοντά της, ώστε τα ακουστικά σου να είναι λίγο πιο κοντά στην πηγή του ήχου, δηλαδή το στόμα της.
Όταν αυτό δεν έχει αποτέλεσμα, υπάρχουν δυο επιλογές. Η μία, είναι να της ζητήσεις να μιλήσει πιο δυνατά ή και να επαναλάβει όσα είπε, το πιθανότερο παραπάνω από μία φορές. Η άλλη, είναι να προσποιείσαι πως καταλαβαίνεις, καθ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησης.
Όποια επιλογή και να διαλέξεις, το αποτέλεσμα δεν θα είναι σίγουρα το ιδανικό: ο τρόπος που εκείνη μιλάει έρχεται σε αντιπαράθεση με τον τρόπο που εσύ ακούς. Δεν μπορείς να αλλάξεις την απώλεια ακοής σου , επομένως πρέπει να ζητήσεις βοήθεια από εκείνη. Και ενώ μπορεί να σε βοηθήσει μιλώντας πιο δυνατά, το πιθανότερο είναι να αρχίσει πάλι να μιλάει όπως αισθάνεται αυτή βολικά: το ψιθύρισμα , η ομιλία με σχεδόν κλειστά χείλη. Δεν μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που μιλάει χωρίς να καταβάλλει αρκετή προσπάθεια και χωρίς τη θέληση να το κάνει.
Πως μπορούμε να βελτιώσουμε τον τρόπο ομιλίας μας; Σε ένα άρθρο στο Wiki για το πως να διαμορφώσουμε τον τέλειο τόνο ομιλίας, οι οδηγίες είναι απλές: Μίλα πιο δυνατά. Μίλα πιο αργά. Μίλα πιο καθαρά. Κάνε εξάσκηση στις βαθιές ανάσες. Διαφοροποίησε τον τόνο σου. Αυτό που βοηθάει επίσης είναι να είσαι ήρεμος, διότι το άγχος μπορεί να προκαλέσει συσπάσεις στον λάρυγγά μας και να οδηγήσει σε λιγότερο καθαρή ομιλία.
Αυτές οι καλές πρακτικές κατά την ομιλία, είναι καίριας σημασίας όταν μιλάμε με ανθρώπους με απώλεια ακοής, γιατί χρειαζόμαστε όλες τις πληροφορίες που μπορούμε να λάβουμε. Πολλοί άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, παραπονιούνται πως οι υπόλοιποι άνθρωποι δεν μιλάνε πια τόσο καθαρά όσο μιλούσαν παλαιότερα. Αυτό πιθανότατα, έχει να κάνει με την απώλεια ακοής τους, όμως ίσως εν μέρει να οφείλεται και στον γρήγορο τρόπο ζωής που κάνει τους ανθρώπους να μιλάνε βιαστικά. Το μόνο που γνωρίζω, είναι ότι μπορώ να κατανοήσω κάποιον, πολύ πιο εύκολα, όταν έχει σωστή εκφορά του λόγου.
Επίσης, γνωρίζω και για την δική μου κακή άρθρωση. Για πολλά χρόνια δε μπορούσα να ακούσω τον εαυτό μου όσο καλά τον ακούω τώρα. Λόγω της σοβαρής απώλειας ακοής που έχω, ο λόγος μου δεν ήταν (και ακόμα κάποιες φορές δεν είναι) τόσο καθαρός όσο θα μπορούσε να είναι. Δεν προφέρω σωστά τις λέξεις, διότι αρχικά δεν τις άκουσα ποτέ σωστά και επίσης μιλάω γρήγορα, ορισμένες φορές υπερβολικά γρήγορα.
Ήταν μόνο μετά την εφαρμογή κοχλιακού εμφυτεύματος, όταν συνειδητοποίησα, ότι ο πατέρας μου είχε την καλύτερη εκφορά λόγου που είχα ακούσει ποτέ, μαζί με τον ηθοποιό Alan Rickman. Όταν οποιοσδήποτε από τους δύο μιλούσε, μπορούσα να ακούσω, κάθε θαυμάσιο κλικ από ένα “κ” ή ένα “τ”, κάθε συναρπαστικό “σ”, που έκανε τον λόγο τους κατανοητό και πολύ ευχάριστο στο άκουσμά του.
Οι άνθρωποι με απώλεια ακοής είναι παρατηρητές του λόγου. Λαμβάνουμε τις πληροφορίες μας από αυτά που μπορούμε να ακούσουμε, αλλά επίσης παρατηρώντας και την γλώσσα του ομιλητή, τα δόντια, τα μάτια και τις εκφράσεις του προσώπου. Αυτό μπορεί να ακούγεται κάπως αδιάκριτο, αλλά το κάνουμε με τον κατάλληλο τρόπο και δεν είναι πάντοτε μια συνειδητή πράξη.
Καθαρός λόγος, είναι η έκφραση κάθε λέξης, κάθε πρότασης, με ακριβή, συγκεκριμένο και καλά διαμορφωμένο τρόπο. Δεν είναι δυνατός, μονότονος, ψεύτικος ή υπερβολικός. Είναι:
- Ακριβής και καλά διαμορφωμένος
- Φυσικά πιο αργός ( Αυτό συμβαίνει αυτόματα όταν προσπαθούμε να μιλήσουμε πιο καθαρά)
- Φυσικά πιο δυνατός (Η φωνή δυναμώνει αυτόματα όταν προσπαθούμε να μιλήσουμε πιο καθαρά)
- Ζωηρός, με ένα πλήρες φάσμα στον τόνο της φωνής και ένταση στις λέξεις κλειδιά
- Με χαρακτηριστικές παύσεις μεταξύ των φράσεων και των προτάσεων
Οι άνθρωποι με απώλεια ακοής θα ακούνε καλύτερα όταν οι υπόλοιποι μιλούν καλύτερα. Είναι επίσης αλήθεια, ότι και εμείς, οι άνθρωποι με απώλεια ακοής, θα μιλάμε καλύτερα όταν ακούμε τον εαυτό μας καλύτερα. Τα ακουστικά βαρηκοΐας και τα κοχλιακά εμφυτεύματα μπορούν να μας βοηθήσουν σε αυτό. Αν ο καθένας κάνει ότι μπορεί από την πλευρά του, θα υπάρξει καλύτερη επικοινωνία.